Wie is de baas op de werkplek?

De Nederlandse cultuur kenmerkt zich, naast vele andere typische dingen, vooral ook door een zelfbewuste houding ten aanzien van alles wat met hiërarchie te maken heeft.
Gezag enkel vanwege het gezag maar zonder uitleg of verdiend respect, leidt maar zelden tot navolging of acceptatie. 

In deze setting hebben we dan ook in het voorjaar en de zomer 2020 een intelligente lockdown gekend die recht deed aan dit zelfbewustzijn, maar ook appelleerde aan de verantwoordelijkheid die dit met zich meebrengt voor het eigen gedrag en de gevolgen hiervan voor anderen.

Op het moment van schrijven kennen we sinds een aantal dagen een avondklok en zijn er de eerste forse rellen geweest in vele steden. Klaarblijkelijk is er door ‘het gezag’ een grens overschreden waardoor een aantal mensen zich gelegitimeerd voelt zich op deze wijze te verzetten tegen de opgelegde regels. De wijze van verzet is op geen enkele manier goed te praten. Maar de constatering dat de grenzen van het gezag worden benaderd, lijkt me op zijn plaats. 

De parallel met het gezag binnen uw onderneming is snel te maken. Ook hier zal iedere ondernemer het personeel aansturen rekening houdend met het eigen gezag, maar ook de acceptatie bij werknemers van dit gezag. De activiteit van de onderneming is daarbij vaak een eerste leidraad. Hoe zit het nu met dit gezag en de coronamaatregelen die u moet nemen? 

Meest actueel is het onderwerp van de mondkapjesplicht. Er zijn inmiddels een paar gerechtelijke uitspraken. Samengevat komt het er op neer dat u het instructierecht heeft om het dragen van deze mondkapjes te verplichten! U moet de regels daarbij wel zo opstellen dat rekening wordt gehouden met de (gezondheid)belangen van de werknemer.

Indien een werknemer deze instructie weigert, dan heeft u het recht hem of haar de toegang tot het werk te ontzeggen en de loondoorbetaling op te schorten. 

Waar komt dit instructierecht nu eigenlijk vandaan? U, als werkgever, bent natuurlijk ‘de baas’ over het bedrijf…maar u bent ook verantwoordelijk voor het feit dat werknemers hun werk gezond moeten kunnen (blijven) doen. Met andere woorden, u moet die maatregelen nemen die de gezondheid van werknemers beschermen.

Tot voor Corona hadden we het dan over schoenen met stalen neuzen, voldoende luchtverversing en afzuiging en meer van dit soort technische zaken. Nu, met deze mondkapjesplicht, raak je direct ‘het lijf’ van mensen en wordt er voor vele mensen gevoelsmatig een grens overschreden. Toch geldt voor u de harde verantwoordelijkheid uw instructies op orde te hebben. Dit recht staat vaak benoemd in de arbeidsovereenkomst of in een bedrijfs-/personeelsreglement. De praktijk wijst echter uit dat veel ondernemingen dit onvoldoende hebben vastgelegd. 

Een gemiste kans om discussies te vermijden, nu en in de toekomst. Immers, een mondkapje dragen is slechts een voorbode van de discussies die we mogen verwachten als werknemers deels wel en deels niet gevaccineerd zijn. Wij helpen u graag in het voorkomen van deze vragen en nodigen u hierbij uit voor een eerste vrijblijvend gesprek.