Liefdewerk, oud papier

Toen mijn dochter fanatiek ging hockeyen, ging ik elke zaterdag naar de wedstrijd kijken. Zowel uit als thuis. Langzaamaan werd de club een vertrouwde omgeving en ging ik zelfs naar een ledenvergadering toe. Dat was een beginnersfout! Zoals bij elke vereniging was er een structureel tekort aan vrijwilligers en is elke enthousiaste bezoeker een willig slachtoffer om gevraagd te worden formeel iets voor de club te gaan doen. Zo ook bij mij.

Het toeval wilde dat er behoefte was aan een jaartje interim bestuur om wat zaken op orde te stellen en daarna nieuwe bestuursverkiezingen te organiseren. En zo is het gekomen… zal ik later aan mijn kleinkinderen vertellen.

Maar wat was ik naïef! Het ‘vrijwillige’ werd door de leden niet erkend maar was voor de meesten reden om jou verantwoordelijk te maken voor alles wat er in hun ogen niet deugde binnen de vereniging. Variërend van het onderhoud van het clubhuis tot de kleur van het waterveld. En dan wil ik het nog niet eens hebben over de moeders die je aanspreken omdat hun dochter of zoon in een te laag gekwalificeerd team is ingedeeld. Het haalt bepaald niet het beste in mensen naar boven, maar ach… de vrijwilliger schuift wel op van vrijwillig naar meer dan verplicht. Kijk, af en toe bardiensten draaien of een van de teams coachen of trainen is (meestal) dankbaar werk. Het (mede)besturen van een vereniging is andere koek en maakt je verantwoordelijk voor serieuze beslissingen over contributiegeld, sponsoringscontracten, investering in speelvelden etc. etc. Feitelijk zaken die in het normale zakelijke verkeer afgedekt worden door een juridische structuur of deugdelijke verzekering. Je zou veronderstellen dat hier juridisch toch iets op te vinden zou moeten zijn. En ja hoor, dat is gebeurd… maar precies datgene wat je niet zou willen.

Vanaf 1 juli 2021 moeten vrijwel alle verenigingen en stichtingen in Nederland voldoen aan de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR). Deze geldt expliciet ook voor kleine verenigingen met doorgaans vrijwilligers als bestuur. Kort gezegd komt het voor stichtingen en verenigingen er op neer dat ook daar nu een wettelijke grondslag bestaat om een Raad van Commissarissen en dergelijke in te stellen om het bestuur te controleren. Of dit het misbruik van de Stichting Hulptroepen Alliantie van Sywert van Lienden zou hebben voorkomen is maar de vraag. Ook een rechter kan zich eerder bemoeien met een ontslag van een bestuurder van een stichting.

Voor verenigingen en stichtingen die vennootschapsbelastingplichtig zijn, gelden vanaf die datum andere regels en zijn ook bestuurders en commissarissen aansprakelijk als bijvoorbeeld een jaarrekening niet tijdig is gepubliceerd of er anderszins sprake is van onbehoorlijk bestuur. Kortom, daar waar menigeen in zijn vrije tijd benoemd is als bestuurder of commissaris van een vereniging of stichting is het nu toch echt zaak om hier goed naar te laten kijken en te zien of er geen zwaard van Damocles boven het bestuurlijke hoofd hangt.

Houdt als hoofdregel even vast dat elke bestuurder alleen dient te handelen in het belang van de verenging of stichting. Bij overschrijden van deze grens, is een hoofdelijke aansprakelijkheid mogelijk. Klinkt redelijk en eenvoudig, maar wat nu ‘het belang’ is… daar wringt de schoen en lopen de meningen uiteen. Vrijwillig is in ieder geval zeker niet meer vrijblijvend!

Stuur ons de statuten maar toe, dan kunnen we zien of de EHBO post bemand moet worden.